Chào bạn, hôm nay chúng ta sẽ cùng nhau “mổ xẻ” một chủ đề mà nhiều người đang quan tâm, đó là các lỗi thường gặp khi mua xe cũ. Mua xe cũ là một lựa chọn kinh tế, nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro nếu bạn không có kinh nghiệm. Mình sẽ chia sẻ những “chiêu” kiểm tra xe cũ để bạn có thể tự tin lựa chọn được chiếc xe ưng ý, tránh gặp phải những chiếc xe “bệnh tật” đội lốt xe lành nhé!
Tại sao mua xe cũ lại tiềm ẩn nhiều rủi ro?
Xe cũ, hay còn gọi là xe đã qua sử dụng, có giá thành hấp dẫn hơn nhiều so với xe mới. Tuy nhiên, đi kèm với mức giá “phải chăng” đó là những rủi ro không hề nhỏ. Lý do là bởi:
Lịch sử xe không rõ ràng
Bạn rất khó để biết chính xác lịch sử của chiếc xe: nó đã trải qua bao nhiêu đời chủ, có từng bị tai nạn nghiêm trọng hay không, có bị ngập nước (thủy kích) không, hay có được bảo dưỡng định kỳ và đúng cách không. Người bán có thể không trung thực hoặc thậm chí không biết rõ toàn bộ lịch sử xe.
Hao mòn tự nhiên và các bộ phận xuống cấp
Sau một thời gian sử dụng, các bộ phận trên xe sẽ xuống cấp, hao mòn theo thời gian và quãng đường đi. Điều này là tất yếu. Vấn đề là mức độ xuống cấp có nghiêm trọng không, và những bộ phận nào cần thay thế, sửa chữa trong thời gian tới. Nếu không kiểm tra kỹ, bạn có thể phải chi một khoản tiền lớn để sửa chữa sau khi mua về.
Khó khăn trong việc kiểm tra chuyên sâu
Đối với những người không chuyên về ô tô, việc tự mình kiểm tra tất cả các chi tiết từ động cơ, hộp số, khung gầm đến hệ thống điện là điều vô cùng khó khăn. Bạn dễ dàng bỏ qua những dấu hiệu quan trọng, dẫn đến việc mua phải xe kém chất lượng.
Những lỗi thường gặp về giấy tờ và pháp lý khi mua xe cũ
Trước khi “săm soi” chiếc xe, điều đầu tiên bạn cần quan tâm là giấy tờ pháp lý. Một chiếc xe dù đẹp đến mấy mà giấy tờ không rõ ràng thì cũng không nên mua.
Giấy tờ không đầy đủ hoặc không chính chủ
- Thiếu giấy tờ gốc: Đảm bảo xe có đầy đủ Giấy đăng ký xe (cà vẹt), Giấy chứng nhận đăng kiểm, Bảo hiểm bắt buộc… Nếu thiếu một trong số đó, quá trình sang tên đổi chủ sẽ rất phức tạp.
- Không phải xe chính chủ: Nhiều trường hợp xe đã qua nhiều đời chủ nhưng chưa sang tên. Việc này sẽ gây khó khăn và tốn thời gian cho bạn khi làm thủ tục sang tên sau này.
- Giấy tờ photo công chứng: Yêu cầu xem bản gốc tất cả giấy tờ để đảm bảo tính xác thực.
- Xe đang thế chấp ngân hàng: Nếu xe đang là tài sản thế chấp, bạn cần đảm bảo người bán đã hoàn tất thủ tục giải chấp với ngân hàng. Yêu cầu giấy tờ chứng minh đã xóa chấp.
Xe liên quan đến tranh chấp, phạt nguội chưa giải quyết
- Xe đang bị phạt nguội: Trước khi mua, hãy tra cứu thông tin phạt nguội của chiếc xe trên các cổng thông tin điện tử của Cục Đăng kiểm Việt Nam hoặc Cục Cảnh sát giao thông. Nếu có phạt nguội, yêu cầu chủ xe cũ giải quyết dứt điểm trước khi giao xe.
- Xe liên quan đến án mạng, tranh chấp: Mặc dù hiếm gặp, nhưng cũng có trường hợp xe liên quan đến các vụ án hình sự hoặc tranh chấp dân sự. Việc này rất khó kiểm tra, nhưng nếu bạn mua qua các đơn vị uy tín, họ sẽ có quy trình kiểm tra rõ ràng.
Lời khuyên: Luôn yêu cầu công chứng hợp đồng mua bán và tiến hành sang tên đổi chủ càng sớm càng tốt để đảm bảo quyền lợi pháp lý cho mình.
Các lỗi kỹ thuật thường gặp trên xe cũ: “Bệnh” ẩn dưới lớp vỏ hào nhoáng
Đây là phần quan trọng nhất, nơi bạn cần “mở mắt” và kiểm tra thật kỹ lưỡng.
Xe bị thủy kích (ngập nước)
Đây là một trong những nỗi sợ lớn nhất khi mua xe cũ. Xe bị thủy kích thường hỏng hóc rất nặng các hệ thống điện, động cơ, khung gầm, và rất khó phục hồi hoàn toàn. Chi phí sửa chữa có thể lên đến hàng trăm triệu đồng, thậm chí hơn cả giá trị chiếc xe.
Cách kiểm tra:
- Quan sát nội thất:
- Mùi ẩm mốc: Xe bị ngập nước thường có mùi ẩm mốc khó chịu, dù có được vệ sinh kỹ đến mấy cũng khó bay hết. Hãy đóng cửa xe, tắt điều hòa và ngửi kỹ. Nếu thấy mùi nước hoa quá nồng, có thể là để che giấu mùi ẩm mốc.
- Thảm sàn, ghế ngồi: Lật thảm sàn lên, kiểm tra xem có dấu vết ẩm mốc, ố vàng, bùn đất khô hoặc các vết han gỉ ở các con ốc dưới ghế, chân ghế.
- Dây đai an toàn: Kéo hết cỡ dây đai an toàn ra. Nếu xe từng bị ngập nước, phần cuối dây (thường nằm ẩn bên trong) có thể bị mốc, ố màu, hoặc có vết bùn.
- Các chi tiết điện tử: Kiểm tra hoạt động của các nút bấm, công tắc điện, màn hình giải trí. Xe ngập nước dễ làm hỏng hệ thống điện, gây chập chờn, không hoạt động. Quan sát các giắc cắm, dây điện xem có dấu hiệu gỉ sét, đổi màu hay không.
- Kiểm tra ngoại thất và khoang máy:
- Đèn pha/hậu: Xe bị ngập nước, đèn pha/hậu có thể bị ố vàng, mờ, có đọng hơi nước bên trong, hoặc có dấu hiệu đã bị cạy mở để vệ sinh.
- Khoang động cơ: Quan sát kỹ các con ốc, bu lông trên động cơ, hộp số, các giắc cắm điện, đường ống nhiên liệu, nước làm mát. Nếu thấy ốc sáng bóng bất thường (đã được thay mới để che giấu), có vết kẹp, vết gỉ sét, hoặc có dấu hiệu silicon tràn ra ngoài (ở các gioăng đầu bò, nắp máy), thì rất có thể động cơ đã bị tháo rã để sửa chữa do thủy kích.
- Gầm xe và ống xả: Dưới gầm xe, đặc biệt là các con ốc bắt ống xả vào thân máy, rất dễ bị gỉ sét nếu xe từng ngập nước. Các con ốc này thường có màu vàng nâu.
Xe bị tai nạn nặng (đâm đụng, va chạm mạnh)
Xe bị tai nạn nặng, đặc biệt là đâm trực diện hoặc bị lật, thường ảnh hưởng đến khung gầm, động cơ, hệ thống lái. Dù có được sửa chữa kỹ lưỡng đến đâu, độ ổn định và an toàn của xe cũng sẽ không còn như ban đầu.
Cách kiểm tra:
- Kiểm tra tổng thể thân vỏ và sơn xe:
- Màu sơn không đều: Quan sát kỹ màu sơn ở các vị trí như cản trước, cản sau, các đường gờ cửa, mép cửa, nắp capo, cốp xe. Nếu có sự khác biệt về màu sắc, độ bóng hoặc có bụi sơn li ti, vết sơn chảy thì xe có thể đã được sơn lại để che giấu vết va chạm.
- Khe hở các chi tiết không đều: Các khe hở giữa cánh cửa, nắp capo, cốp xe với thân xe phải đều và thẳng tắp. Nếu thấy khe hở không đều, có chỗ hẹp, chỗ rộng hoặc bị vênh thì xe có thể đã bị nắn khung, gò hàn.
- Keo chỉ: Kiểm tra keo chỉ ở các cánh cửa, nắp capo, cốp xe. Keo chỉ zin của nhà sản xuất thường rất đều, mềm mại và có độ đàn hồi. Nếu keo chỉ bị đứt đoạn, có dấu hiệu vá lại bằng silicon, hoặc khi ấn vào có tiếng “tách” thì xe đã bị tháo lắp, gò hàn.
- Kiểm tra khung gầm và khoang động cơ:
- Mối hàn: Các mối hàn điểm trên khung gầm phải còn nguyên vẹn, không có dấu hiệu sơn phủ, gỉ sét bất thường.
- Ốc vít động cơ: Kiểm tra các ốc bắt động cơ, hộp số với thân xe. Nếu chúng có dấu hiệu bị tháo mở (vết xước, đầu ốc bị tòe) thì có thể động cơ đã bị bổ máy hoặc xe từng tai nạn nặng.
- Dấu vết ở khoang động cơ và cốp xe: Tìm các vết móp méo, chắp vá, hoặc dấu vết của việc sửa chữa bằng máy kéo, căn chỉnh khung ở các thanh giằng, khung xương trong khoang động cơ hoặc khu vực cốp sau.
Tua đồng hồ ODO (số km đã đi)
Đây là chiêu trò phổ biến để đánh lừa người mua. Một chiếc xe đi ít km thường có giá cao hơn. Nhiều người bán sẽ tua ngược đồng hồ để giảm số km hiển thị, làm cho xe trông mới hơn thực tế.
Cách kiểm tra:
- Đối chiếu với lịch sử bảo dưỡng trong hãng: Cách tin cậy nhất là yêu cầu người bán cung cấp sổ bảo dưỡng định kỳ của xe. Trong mỗi lần bảo dưỡng, thợ kỹ thuật sẽ ghi lại số km hiện tại của xe. Nếu số km trên sổ bảo dưỡng lớn hơn hoặc không khớp với số ODO hiện tại, xe có thể đã bị tua.
- Kiểm tra thông tin đăng kiểm: Thông tin số km của xe cũng được ghi lại trong mỗi lần đăng kiểm. Bạn có thể yêu cầu xem giấy đăng kiểm gần nhất hoặc tra cứu thông tin trên website của Cục Đăng kiểm Việt Nam.
- Đánh giá độ hao mòn thực tế của xe:
- Nội thất: Xe đi nhiều thường có ghế lái, vô lăng, cần số, bàn đạp phanh/ga/côn bị mòn, bạc màu rõ rệt. Nếu ODO thấp nhưng các chi tiết này lại mòn nhiều, hoặc được bọc/thay mới quá mức, thì bạn nên nghi ngờ.
- Lốp xe: Kiểm tra độ mòn của lốp. Xe đi khoảng 5-7 vạn km thường đã phải thay lốp. Nếu ODO thấp mà lốp xe đã mòn hết hoặc lốp xe quá mới so với đời xe thì có thể ODO đã bị tua.
- Gầm xe: Xe đi nhiều thường có gầm xe bị xước xát, bám bụi bẩn, có dấu hiệu gỉ sét ở một số chi tiết.
Động cơ, hộp số có vấn đề
Động cơ và hộp số là “trái tim” của chiếc xe. Nếu hai bộ phận này có vấn đề, chi phí sửa chữa sẽ rất lớn.
Cách kiểm tra:
- Khởi động xe: Lắng nghe tiếng động cơ khi khởi động. Tiếng nổ phải đều, êm ái, không có tiếng động lạ (lạch cạch, lộc cộc, hú…).
- Quan sát khói ống xả: Nhờ người khác quan sát ống xả khi bạn khởi động và tăng tốc.
- Khói đen: Dấu hiệu nhiên liệu không đốt cháy hết, có thể do kim phun, lọc gió bẩn hoặc động cơ có vấn đề.
- Khói trắng dày đặc (đặc biệt khi trời khô ráo): Dấu hiệu nước làm mát lọt vào buồng đốt, có thể liên quan đến gioăng mặt máy.
- Khói xanh/xám xanh: Dấu hiệu xe bị ăn dầu nhớt.
- Kiểm tra dầu động cơ: Rút que thăm dầu ra, kiểm tra mức dầu và màu dầu. Dầu không nên quá đen hay quá đặc, không có cặn lạ.
- Lái thử xe:
- Độ giật cục: Khi tăng tốc, chuyển số, xe có bị giật cục không? Hộp số phải chuyển số mượt mà, không bị khựng hay trễ.
- Tiếng kêu lạ: Lắng nghe tiếng kêu lạ từ động cơ, hộp số khi xe di chuyển ở các tốc độ khác nhau.
- Khả năng tăng tốc, leo dốc: Xe có đủ sức mạnh để tăng tốc hay leo dốc không? Có cảm giác hụt hơi hay gằn máy không?
Hệ thống điện, điều hòa, giải trí trục trặc
Các hệ thống điện, điều hòa, giải trí trên xe cũ cũng dễ gặp lỗi do tuổi tác hoặc do xe từng bị ngập nước.
Cách kiểm tra:
- Hệ thống điều hòa: Bật điều hòa ở mức tối đa, kiểm tra độ lạnh sâu, tốc độ làm mát và tiếng gió quạt. Có mùi lạ, mùi ẩm mốc không?
- Hệ thống đèn: Bật tất cả các loại đèn (pha, cốt, xi-nhan, đèn phanh, đèn sương mù…) để kiểm tra xem có hoạt động bình thường không, có đèn nào bị cháy hoặc mờ không.
- Kính điện, gương điện: Thử lên xuống kính tất cả các cửa, điều chỉnh gương chiếu hậu điện. Kiểm tra xem có hoạt động trơn tru không, có tiếng kẹt không.
- Hệ thống giải trí: Bật radio, thử kết nối Bluetooth/USB, kiểm tra các loa. Thử các nút bấm trên vô lăng và bảng điều khiển trung tâm.
- Các tính năng khác: Kiểm tra còi xe, gạt mưa, bơm nước rửa kính, khóa cửa trung tâm, cảm biến lùi, camera lùi…
Hệ thống treo, khung gầm, phanh xuống cấp
Những bộ phận này ảnh hưởng trực tiếp đến sự êm ái, an toàn và cảm giác lái.
Cách kiểm tra:
- Hệ thống treo:
- Nhún thử xe: Ấn mạnh vào các góc xe (bốn bánh) rồi thả tay. Nếu xe nhún lên xuống quá nhiều lần rồi mới ổn định, có thể giảm xóc đã yếu.
- Tiếng kêu lạ: Khi lái thử qua gờ giảm tốc, ổ gà, lắng nghe xem có tiếng kêu lục cục, kẽo kẹt từ gầm xe không.
- Hệ thống lái:
- Vô lăng: Khi lái thẳng, vô lăng có bị lệch không? Khi vào cua, đánh lái có nặng quá không, có bị rơ (lỏng) không?
- Tiếng kêu khi đánh lái: Thử đánh hết lái sang trái và sang phải, lắng nghe xem có tiếng kêu rít, cót két không.
- Hệ thống phanh:
- Độ ăn của phanh: Lái thử và phanh ở các tốc độ khác nhau (trong điều kiện an toàn). Phanh phải ăn, không bị trượt, không bị bó cứng.
- Tiếng kêu khi phanh: Khi phanh, có tiếng kêu rít ken két không?
- Bàn đạp phanh: Bàn đạp phanh có quá lún hoặc quá cứng không?
- Đĩa phanh, má phanh: Quan sát bằng mắt thường độ mòn của đĩa phanh và má phanh.
Lời khuyên cuối cùng: Đừng ngại nhờ chuyên gia hỗ trợ
Mua xe cũ là một quyết định lớn, vì vậy đừng ngại bỏ thêm một khoản chi phí nhỏ để thuê người có kinh nghiệm hoặc đưa xe vào hãng/gara uy tín để kiểm tra tổng thể. Họ có đầy đủ thiết bị chuyên dụng và kinh nghiệm để phát hiện những lỗi tiềm ẩn mà bạn không thể tự mình nhận ra.
Bạn có thể tìm đến các dịch vụ kiểm tra xe cũ độc lập, hoặc các showroom xe cũ có chính sách bảo hành, cam kết về chất lượng xe. “Phòng bệnh hơn chữa bệnh” bạn nhé!
Hy vọng những chia sẻ về các lỗi thường gặp khi mua xe cũ này sẽ giúp bạn có thêm kiến thức và tự tin hơn trong hành trình tìm kiếm chiếc xe ưng ý cho mình. Chúc bạn may mắn!
