Chào bạn, lần đầu tiên mua xe ô tô là một cột mốc đáng nhớ, nhưng cũng đi kèm với không ít băn khoăn. Giữa vô vàn lựa chọn trên thị trường, từ xe mới đến xe cũ, từ sedan đến SUV, từ xe xăng đến xe điện, làm sao để biết mua xe ô tô lần đầu nên chọn gì cho phù hợp nhất với bản thân và gia đình? Hôm nay, mình sẽ cùng bạn “gỡ rối” những thắc mắc này và đưa ra những hướng dẫn chi tiết để bạn có thể đưa ra quyết định đúng đắn nhất nhé!
Các yếu tố cần xác định trước khi quyết định mua xe lần đầu
Trước khi “mục sở thị” bất kỳ showroom nào, bạn cần ngồi lại và xác định rõ ràng các yếu tố cốt lõi này. Đây là bước quan trọng nhất để thu hẹp danh sách lựa chọn của bạn.
Ngân sách tài chính: Khoản chi phí thực tế là bao nhiêu?
Đây là yếu tố tiên quyết. Không chỉ là giá mua xe, bạn cần tính toán tổng chi phí để xe lăn bánh và chi phí nuôi xe hàng tháng.
- Tổng chi phí lăn bánh: Gồm giá niêm yết cộng các loại thuế, phí bắt buộc (thuế tiêu thụ đặc biệt, VAT, lệ phí trước bạ, phí đăng ký biển số, phí bảo trì đường bộ, bảo hiểm trách nhiệm dân sự bắt buộc, phí đăng kiểm).
- Ví dụ: Một chiếc xe niêm yết 500 triệu đồng, giá lăn bánh tại TP.HCM có thể lên tới 570 – 600 triệu đồng. Bạn cần chuẩn bị đủ số tiền này.
- Chi phí nuôi xe hàng tháng/năm:
- Xăng/điện: Chi phí này phụ thuộc vào mức tiêu hao nhiên liệu của xe và quãng đường bạn đi mỗi tháng.
- Bảo hiểm vật chất (tùy chọn): Khoảng 1-2% giá trị xe mỗi năm.
- Phí gửi xe: Nếu bạn sống ở thành phố, chi phí này có thể lên đến vài triệu đồng mỗi tháng.
- Phí bảo dưỡng định kỳ: Tùy thuộc vào hãng xe và số km đã đi.
- Sửa chữa phát sinh: Khoản dự phòng cho những hỏng hóc bất ngờ.
- Rửa xe, cầu đường, phạt giao thông (nếu có)…
Hãy lập một bảng chi tiết các khoản này để xem ngân sách của bạn có đủ để “nuôi” xe lâu dài không.
Nhu cầu sử dụng xe: Đi lại cá nhân hay gia đình, đi làm hay đi chơi?
Xác định rõ mục đích sử dụng sẽ giúp bạn chọn loại xe phù hợp.
- Xe đi lại cá nhân/đi làm hàng ngày: Ưu tiên xe nhỏ gọn, dễ luồn lách trong phố, tiết kiệm nhiên liệu.
- Xe gia đình (4-5 người): Ưu tiên xe có không gian nội thất rộng rãi, ghế ngồi thoải mái, cốp đủ lớn để chứa đồ.
- Xe phục vụ công việc, chở hàng hóa nhẹ: Cân nhắc xe bán tải, xe van, hoặc các dòng xe đa dụng có thể chở thêm đồ.
- Đi đường dài, du lịch, về quê thường xuyên: Xe cần vận hành ổn định, êm ái, có đủ sức mạnh và an toàn.
- Đi đường đồi dốc, đường xấu: Ưu tiên xe gầm cao, có khả năng vượt địa hình tốt (SUV, bán tải).
Số lượng thành viên gia đình và tần suất sử dụng
- Ít người (1-2 người): Sedan hạng A/B, Hatchback là những lựa chọn hợp lý, tiết kiệm.
- Gia đình nhỏ (3-4 người): Sedan hạng C, Crossover/SUV cỡ nhỏ là đủ rộng rãi.
- Gia đình đông người (5-7 người): MPV (xe đa dụng), SUV cỡ trung là phù hợp nhất.
- Tần suất sử dụng: Nếu bạn chỉ đi lại ít, cuối tuần, có thể cân nhắc xe cũ để tiết kiệm. Nếu đi lại thường xuyên, nên ưu tiên xe mới hoặc xe cũ còn trong tình trạng tốt.
Kinh nghiệm lái xe: Mới lái hay đã vững tay?
Đối với người mới lái, một chiếc xe dễ điều khiển sẽ là ưu tiên hàng đầu.
- Xe nhỏ gọn: Dễ xoay sở trong phố, dễ đỗ xe.
- Có trang bị hỗ trợ: Camera lùi, cảm biến lùi, cảnh báo điểm mù, hỗ trợ khởi hành ngang dốc, hệ thống cân bằng điện tử là những trang bị rất hữu ích cho người mới.
- Hộp số tự động: Dễ lái hơn hộp số sàn, đặc biệt trong điều kiện giao thông đông đúc.
Nên chọn xe mới hay xe cũ cho lần đầu?
Đây là một câu hỏi kinh điển và không có câu trả lời duy nhất. Mỗi lựa chọn đều có ưu nhược điểm riêng.
Xe ô tô mới: Ưu điểm và nhược điểm
- Ưu điểm:
- Yên tâm về chất lượng: Xe chưa qua sử dụng, bạn là chủ sở hữu đầu tiên, không lo về lịch sử tai nạn hay hỏng hóc.
- Bảo hành chính hãng: Được hưởng đầy đủ chính sách bảo hành, bảo dưỡng từ nhà sản xuất.
- Nhiều công nghệ mới: Thường được trang bị các tính năng an toàn, tiện nghi hiện đại nhất.
- Thẩm mỹ cao: Xe mới toanh, không trầy xước, mùi nội thất mới, tạo cảm giác tự hào.
- Hỗ trợ tài chính dễ dàng: Các ngân hàng thường có nhiều gói vay ưu đãi cho xe mới.
- Nhược điểm:
- Chi phí ban đầu cao: Giá niêm yết cộng thêm các loại thuế phí lăn bánh rất lớn.
- Khấu hao nhanh: Xe mới mất giá rất nhanh trong những năm đầu sử dụng.
- “Xót của” khi có va quệt nhỏ: Với người mới lái, việc va chạm nhẹ là khó tránh khỏi, và sẽ “đau” hơn nhiều khi xe còn mới.
Xe ô tô cũ: Ưu điểm và nhược điểm
- Ưu điểm:
- Tiết kiệm chi phí đáng kể: Giá mua xe thấp hơn nhiều so với xe mới cùng loại, cùng phiên bản.
- Khấu hao thấp hơn: Xe cũ đã trải qua giai đoạn mất giá mạnh nhất, nên nếu bạn bán lại, mức lỗ sẽ không quá lớn.
- Có thể mua xe phân khúc cao hơn với cùng ngân sách: Với số tiền của một chiếc sedan hạng B mới, bạn có thể mua được một chiếc sedan hạng C hoặc SUV cỡ nhỏ đời cũ nhưng trang bị tốt hơn.
- Không “xót” khi va quệt nhỏ: Với người mới lái, xe cũ giúp bạn tự tin hơn khi va quệt nhẹ.
- Nhược điểm:
- Rủi ro cao về chất lượng: Có thể mua phải xe tai nạn, thủy kích, xe chạy dịch vụ đã “nát”, hoặc xe có động cơ, hộp số yếu kém.
- Không có bảo hành chính hãng: Hoặc thời gian bảo hành còn lại rất ít. Chi phí sửa chữa phát sinh bạn phải tự chịu.
- Có thể tốn kém chi phí sửa chữa, bảo dưỡng: Nếu không kiểm tra kỹ, bạn có thể phải chi một khoản lớn để khắc phục các lỗi tiềm ẩn.
- Thủ tục sang tên có thể phức tạp: Nếu xe qua nhiều đời chủ hoặc giấy tờ không rõ ràng.
Lời khuyên cho người mua xe lần đầu: Nếu ngân sách eo hẹp và bạn là người mới lái, xe cũ có thể là lựa chọn hợp lý để làm quen với xe và đường xá. Tuy nhiên, hãy nhờ người có kinh nghiệm kiểm tra xe thật kỹ hoặc đưa xe vào hãng/gara uy tín để đánh giá trước khi mua.
Nên chọn dòng xe nào cho người mua lần đầu?
Tùy thuộc vào nhu cầu và ngân sách, bạn có thể cân nhắc các dòng xe phổ biến sau:
Sedan hạng A/B: Nhỏ gọn, tiết kiệm, phù hợp đi phố
- Đặc điểm: Kích thước nhỏ, dễ xoay sở trong đô thị, tiết kiệm nhiên liệu, giá thành phải chăng.
- Phù hợp với: Cá nhân, gia đình nhỏ (2-3 người), người mới lái, chủ yếu đi lại trong thành phố.
- Gợi ý các mẫu xe:
- Sedan hạng A/B: Hyundai Grand i10, Kia Morning, Toyota Vios, Honda City, Hyundai Accent, Mazda 2.
- Hatchback hạng A/B: VinFast Fadil (xe cũ), Hyundai Grand i10 Hatchback, Toyota Wigo, Kia Morning.
Crossover/SUV đô thị (hạng B/C): Gầm cao, đa dụng, tầm nhìn tốt
- Đặc điểm: Gầm cao hơn sedan, tầm nhìn thoáng, không gian nội thất rộng rãi hơn, linh hoạt trên nhiều địa hình (đô thị, đường trường, đường xấu nhẹ).
- Phù hợp với: Gia đình nhỏ, người thích xe gầm cao, đi lại trong đô thị và thỉnh thoảng đi đường xa, về quê. Người mới lái cũng dễ dàng kiểm soát tầm nhìn.
- Gợi ý các mẫu xe:
- Hạng B: Hyundai Creta, Kia Seltos, Toyota Corolla Cross, Honda HR-V, Mazda CX-3, MG ZS, VinFast VF 5 Plus, VinFast VF 6.
- Hạng C: Mazda CX-5, Honda CR-V, Hyundai Tucson, Kia Sportage, Ford Territory.
MPV (xe đa dụng): Rộng rãi cho gia đình đông người
- Đặc điểm: 7 chỗ ngồi, không gian rộng rãi, hàng ghế thứ 3 có thể gập gọn để tăng không gian chở đồ. Giá thành thường phải chăng hơn SUV 7 chỗ.
- Phù hợp với: Gia đình đông người (5-7 người), thường xuyên đi lại cùng gia đình, du lịch.
- Gợi ý các mẫu xe: Mitsubishi Xpander, Toyota Veloz Cross, Toyota Avanza Premio, Suzuki XL7, Kia Carnival.
Những lời khuyên “xương máu” cho người mua xe ô tô lần đầu
Sau khi đã xác định được các yếu tố trên, bạn cần chuẩn bị cho quá trình mua xe.
Đừng quá vội vàng, hãy dành thời gian nghiên cứu
Mua xe là một quyết định lớn, đừng để bị áp lực từ người bán hay bạn bè. Hãy dành đủ thời gian để tìm hiểu, so sánh và suy nghĩ kỹ.
Lái thử xe là bắt buộc
Dù bạn chọn xe nào, mới hay cũ, hãy luôn yêu cầu được lái thử. Lái thử trên nhiều cung đường khác nhau (đường đông, đường vắng, đường xấu nhẹ) để cảm nhận chân thực nhất về:
- Cảm giác lái: Vô lăng có nhẹ nhàng, đầm chắc không.
- Động cơ, hộp số: Xe có đủ mạnh không, hộp số có mượt mà không.
- Hệ thống phanh: Phanh có ăn, có mượt mà không.
- Hệ thống treo: Xe có êm ái khi đi qua gờ giảm tốc không.
- Tầm nhìn: Có dễ quan sát không, đặc biệt là điểm mù.
Kiểm tra xe thật kỹ lưỡng
- Đối với xe mới: Kiểm tra kỹ ngoại hình xe có bị trầy xước không, các chức năng điện có hoạt động không. Đảm bảo xe đúng phiên bản, màu sắc đã đặt.
- Đối với xe cũ: Như đã chia sẻ ở bài viết trước, hãy kiểm tra từ giấy tờ, ngoại thất, nội thất, khoang động cơ, gầm xe. Nếu không tự tin, hãy nhờ thợ máy hoặc đưa xe vào hãng/gara uy tín để kiểm tra tổng thể.
Đàm phán và mặc cả
- Xe mới: Hãy tìm hiểu các chương trình khuyến mãi, so sánh giữa các đại lý và cố gắng mặc cả để được tặng thêm phụ kiện hoặc giảm giá trực tiếp.
- Xe cũ: Tìm kiếm các điểm yếu của xe để đưa ra lý do giảm giá. Đừng ngại mặc cả với một thái độ kiên quyết và lịch sự.
Đọc kỹ hợp đồng mua bán
Dù là xe mới hay xe cũ, hãy đọc thật kỹ tất cả các điều khoản trong hợp đồng mua bán trước khi ký. Đảm bảo mọi cam kết về giá, khuyến mãi, tình trạng xe, thời gian giao xe đều được ghi rõ ràng.
Chuẩn bị chi phí phát sinh sau mua
Sau khi mua xe, bạn còn phải chi trả cho việc dán phim cách nhiệt, lắp camera hành trình (nếu chưa có), đổ xăng, rửa xe… Hãy tính toán khoản này vào ngân sách của bạn.
Lời kết
Mua xe ô tô lần đầu nên chọn gì phụ thuộc rất nhiều vào ngân sách, nhu cầu và kinh nghiệm của mỗi người. Không có chiếc xe nào là hoàn hảo cho tất cả mọi người. Điều quan trọng là bạn phải xác định rõ ràng mục tiêu của mình, nghiên cứu kỹ lưỡng và kiểm tra xe cẩn thận. Hy vọng với những chia sẻ trên, bạn sẽ có thêm tự tin để đưa ra lựa chọn đúng đắn nhất, tìm được chiếc “xế cưng” phù hợp và có những trải nghiệm thật tuyệt vời trên mọi hành trình nhé!
